นกกระสาคอดำ (Black-necked Crane) หรือในภาษาท้องถิ่นเรียกว่า “ทรุง ทรุง” (Thrung Thrung) เป็นนกที่มีความพิเศษและมีความสำคัญอย่างมากต่อระบบนิเวศและวัฒนธรรมของประเทศภูฏาน โดยเฉพาะในหุบเขาผอบจิคา (Phobjikha Valley) ซึ่งเป็นแหล่งอพยพในฤดูหนาวที่สำคัญของนกชนิดนี้
ลักษณะเด่นของนกกระสาคอดำ
นกกระสาคอดำมีลักษณะเด่นที่สังเกตได้ง่าย ได้แก่:
- ความสูงประมาณ 135-140 เซนติเมตร
- ลำตัวสีขาว คอและขนปีกสีดำ
- มีจุดสีแดงบริเวณหัว
- ขาสีดำยาว
- น้ำหนักประมาณ 5-6 กิโลกรัม
ถิ่นที่อยู่และการอพยพ
ฤดูกาลอพยพ
นกกระสาคอดำจะเริ่มอพยพมาถึงภูฏานในช่วง:
- เดือนตุลาคม-พฤศจิกายน
- อาศัยอยู่จนถึงต้นเดือนมีนาคม
- ใช้เวลาในภูฏานประมาณ 4-5 เดือน
พื้นที่สำคัญในภูฏาน
- หุบเขาผอบจิคา
- พื้นที่ชุ่มน้ำขนาดใหญ่
- ความสูง 3,000 เมตรเหนือระดับน้ำทะเล
- มีนกอพยพมาประมาณ 300-400 ตัวต่อปี
- บูมทัง
- พื้นที่ชุ่มน้ำที่สำคัญอีกแห่ง
- มีนกอพยพมาในจำนวนน้อยกว่า
ความสำคัญทางวัฒนธรรม
นกกระสาคอดำมีความสำคัญต่อวัฒนธรรมภูฏานหลายด้าน:
ความเชื่อและประเพณี
- ถือเป็นนกศักดิ์สิทธิ์ในพุทธศาสนานิกายวัชรยาน
- มีการจัดเทศกาลต้อนรับการมาถึงของนกในทุกปี
- ชาวบ้านเชื่อว่านกนำพาความอุดมสมบูรณ์มาสู่พื้นที่
การอนุรักษ์
- การจัดตั้งศูนย์อนุรักษ์นกกระสาคอดำ
- ให้ความรู้แก่นักท่องเที่ยว
- ดำเนินการวิจัยและติดตามประชากร
- จัดกิจกรรมสร้างจิตสำนึกการอนุรักษ์
- มาตรการอนุรักษ์
- ห้ามล่าหรือทำร้ายนก
- การควบคุมการพัฒนาพื้นที่
- การส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ
การท่องเที่ยวและการดูนก
ช่วงเวลาที่ดีที่สุดในการดูนก
- เดือนพฤศจิกายน-กุมภาพันธ์
- ช่วงเช้าและเย็นเป็นเวลาที่นกออกหากิน
- อากาศเย็นและท้องฟ้าแจ่มใส
กิจกรรมที่น่าสนใจ
- การดูนกที่หุบเขาผอบจิคา
- มีจุดชมวิวหลายจุด
- บริการไกด์ท้องถิ่น
- อุปกรณ์ส่องทางไกลให้เช่า
- การเยี่ยมชมศูนย์อนุรักษ์
- นิทรรศการให้ความรู้
- กล้องส่องทางไกลสำหรับดูนก
- ข้อมูลการวิจัยล่าสุด
ความท้าทายและการอนุรักษ์
ภัยคุกคาม
- การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
- การพัฒนาพื้นที่ชุ่มน้ำ
- สายไฟฟ้าแรงสูง
- การรบกวนจากการท่องเที่ยว
แนวทางการอนุรักษ์
- การจัดการพื้นที่
- การอนุรักษ์พื้นที่ชุ่มน้ำ
- การควบคุมการพัฒนา
- การจัดการขยะ
- การมีส่วนร่วมของชุมชน
- โครงการท่องเที่ยวชุมชน
- การสร้างรายได้ทางเลือก
- การให้ความรู้แก่เยาวชน
สรุป
นกกระสาคอดำไม่เพียงเป็นสัตว์ที่สวยงามและหายาก แต่ยังเป็นสัญลักษณ์ของการอนุรักษ์ธรรมชาติและวัฒนธรรมที่ยั่งยืนของภูฏาน การอนุรักษ์นกชนิดนี้จึงไม่เพียงแต่เป็นการรักษาความหลากหลายทางชีวภาพ แต่ยังเป็นการรักษาวิถีชีวิตและวัฒนธรรมอันเป็นเอกลักษณ์ของชาวภูฏานอีกด้วย
การเดินทาง
หากต้องการชมนกกระสาคอดำในภูฏาน สามารถวางแผนการเดินทางได้ดังนี้:
- เดินทางในช่วงเดือนพฤศจิกายน-กุมภาพันธ์
- จองทัวร์ผ่านบริษัทนำเที่ยวที่ได้รับอนุญาต
- พักค้างคืนในหุบเขาพอบจิคาอย่างน้อย 2 คืน
- เตรียมเสื้อผ้าสำหรับอากาศหนาว
คำแนะนำสำหรับนักท่องเที่ยว
- การเตรียมตัว
- เสื้อผ้ากันหนาว
- รองเท้าเดินป่า
- กล้องส่องทางไกล
- กล้องถ่ายรูป
- ข้อควรปฏิบัติ
- รักษาระยะห่างจากนก
- ไม่ส่งเสียงดัง
- ไม่ใช้แฟลชถ่ายรูป
- ทิ้งขยะในที่จัดไว้
แพ็คเกจทัวร์ภูฏานที่ไปยังผอบจิกะมีดังนี้ :
- BRIT014 แพคเกจทัวร์ภูฏาน 8วัน 7คืน ทิมพู พาโร พูนาคา วังดู ฮา หุบเขาผอบจิกะ ชีเลล่าพาส วัดถ้ำเสือ (2 คืน เมืองทิมพู 1 คืน เมืองพูนาคา 1 คืน หุบเขาผอบจิกะ 3 คืน เมืองพาโร)
- BRIT013 แพคเกจทัวร์ภูฏาน 7วัน 6คืน ทิมพู พาโร พูนาคา วังดู หุบเขาผอบจิกะ วัดถ้ำเสือ (พักทิมพู 2 คืน 1 คืน พักพูนาคา 1 คืน หุบเขาผอบจิกะ 1 คืน พักพาโร 2 คืน
- BRIT012 แพคเกจทัวร์ภูฏาน 7วัน 6คืน ทิมพู พาโร พูนาคา ฮา วังดู ชีเลล่าพาส หุบเขาผอบจิกะ วัดถ้ำเสือ (พักทิมพู 1 คืน+ พักพูนาคา 2 คืน+ พักพาโร 3 คืน)
- BRIT011 แพคเกจทัวร์ภูฏาน 6วัน 5คืน ทิมพู พาโร พูนาคา วังดู หุบเขาผอบจิกะ วัดถ้ำเสือ (1 คืน เมืองทิมพู + 2 คืน เมืองพูนาคา +2 คืน เมืองพาโร)